เมื่อเป็นบุคคลสาธารณะระดับผู้นำประเทศ เสื้อผ้าที่ผู้นำใช้ แม้กระทั่งแบรนด์ที่เลือกใส่ ไม่ใช่ว่าจะหยิบอะไรมาสวมตัวได้ตามชอบ แต่ทุกชิ้นผ่านการคิดมาหมดแล้วว่าต้องการให้แฟชั่นสื่อสารอะไรกับสาธารณชน
เสื้อคอเต่าลดโลกร้อนของเอ็มมานูเอล มาครง
เดือนกันยายนปี 2022 เอ็มมานูเอล มาครง ประธานาธิบดีฝรั่งเศสสละเสื้อเชิ้ตขาวกับเนกไทไปเฉยๆ แล้วหันไปใส่เสื้อคอเต่าคลุมทับด้วยเบลเซอร์สีเข้มแทน ซึ่งเป็นการเปลี่ยนสไตล์ไปตาม บรูโน เลอ แมร์ รมต.คลังที่เริ่มเทรนด์ใส่เสื้อคอเต่าในทำเนียบในเดือนมีนาคม ซึ่งอากาศในฝรั่งเศสตอนนั้นอยู่ที่ราวๆ 10 องศานิดๆ นัยว่าเสื้อคอเต่าช่วยให้ความอบอุ่นได้ดี จะได้ไม่ต้องเร่งอุณหภูมิฮีเตอร์ให้เปลืองไฟ นี่เป็นแฟชั่นเพื่อลดการใช้พลังงานของประเทศชาติ อันเป็นหนึ่งในเป้าหมายของรัฐบาลมาครงที่จะลดการใช้พลังงานของฝรั่งเศส 10 เปอร์เซ็นต์ภายในปี 2024 โดยทั่นรมต.คลังทวีตบอกด้วยว่า ต่อแต่นี้จะไม่ได้เขาใส่เชิ้ตผูกเนกไทอีกต่อไป
ด้านประธานาธิบดีมาครงก็สนองนโยบายของผู้ใต้บังคับบัญชาด้วยการใส่เสื้อคอเต่าไปทำงานรัวๆ แม้กระทั่งในวาระที่เป็นทางการจัดๆ อย่างการพบกับ โอลาฟ ชอลซ์ นายกรัฐมนตรีของเยอรมนี ยังผลให้หัวหน้าฝ่ายค้าน มารีน เลอ แป็ง ทวีตแซะทันทีว่า “ความร้อนไม่พอหรือ งั้นก็ใส่เสื้อแคชเมียร์ซะสิ” ล้อเลียนวาทะอันโด่งดังที่ มารี อังตัวแน็ตต์ อดีตราชินีฝรั่งเศสที่(ไม่เคย)พูดตอนที่ประชาชนอดอยาก แล้วดันเสนอทางแก้ปัญหาไปว่า “งั้นก็เอาขนมปังให้กินซะสิ” อารมณ์ว่าจะผู้นำจะช่วยประเทศประหยัด แต่ตัวเองใส่เสื้อผ้าราคาแพงอย่างเสื้อคอเต่าผ้าแคชเมียร์เนี่ยนะ!!? ถามจริง ตลกร้ายหรือไร
อันที่จริงมาครงคือนักสื่อสารโดยใช้ภาพลักษณ์ตัวพ่อ ตามที่อาจารย์แซร์จ การ์เรรา แห่ง Sciences Po University มหาวิทยาลัยชื่อดังด้านรัฐศาสตร์ของฝรั่งเศสกล่าวไว้ โดยยกตัวอย่างว่า สมัยหาเสียงลงเลือกตั้งประธานาธิบดีวาระแรกในปี 2017 มาครงถอดสูทราคาแพงสไตล์นายแบงก์มาใส่สูทราคาย่อมเยายี่ห้อ Jonas & Cie ซึ่งราคาเริ่มต้นที่ 230 ยูโร (ประมาณ 8,800 บาท) และบางครั้งก็ถอดสูทเดินถกแขนเสื้อเชิ้ตหาเสียง ดังนั้นจึงไม่ใช่ว่าจู่ๆมาครงจะอยากใส่เสื้อคอเต่าเพราะว่าอยากใส่ แต่เขาต้องการจะสื่อสารว่าอะไรผ่านเสื้อคอเต่ากันแน่
ความหมายของเสื้อคอเต่า
เสื้อคอเต่าเป็นเสื้อเบสิกสำหรับผู้ชายฝรั่งเศสมาช้านาน อาทิ มิเชล ฟูโกต์ นักปรัชญา นักประวัติศาสตร์ความคิด นักทฤษฎีสังคม นักนิรุกติศาสตร์ และนักวิจารณ์วรรณกรรมชาวฝรั่งเศส ผู้ใส่เสื้อคอเต่าจนเป็นยูนิฟอร์มประจำตัว รวมถึงหนุ่มๆตระกูลอาร์โนลต์ เจ้าของอาณาจักรแฟชั่นอันดับหนึ่งของโลกอย่าง LVMH ก็มักใส่เสื้อคอเต่า ดังนั้นเสื้อคอเต่าที่มาครงใส่จึงไม่ได้เป็นคำประกาศว่า ‘ประชาชน เรามาช่วยกันประหยัดพลังงานกันเถอะ’ แต่กลับเป็นคำตะโกนว่า “ฉันเป็นชนชั้นสูงจ้า”
ความหมายของเสื้อคอเต่าเช่นนี้ ไม่ควรเลยที่จะข้องเกี่ยวกับผู้นำประเทศที่ทำให้มาครงดูห่างไกลและหลีกหนีความเป็นจริง ดังที่อาจารย์แซร์จได้วิเคราะห์ไว้
ช่วงหาเสียงเลือกตั้งเป็นประธานาธิบดีอีกสมัย มีภาพของมาครงจากช่างภาพทางการของเขาที่กดชัตเตอร์มาครงถอดสูท งดเนกไท ปลดกระดุมเสื้อ 3 เม็ด อาจารย์แซร์จวิเคราะห์ว่า ภาพนี้ผ่านการคิดคำนวณมาอย่างดี เพื่อให้มาครงดูสบายๆ ให้ประชาชนได้เห็นผู้นำในมุมที่เป็นมนุษย์มนาเข้าถึงได้ แม้จะโดนกระแสตีกลับว่า ถ้าไม่ได้เข้าทำเนียบอีกสมัย มาครงมีอาชีพใหม่ที่เหมาะสมคือไปเปิดบาร์แถวแซงต์โตรเปซ ย่านตากอากาศอันโด่งดังของฝรั่งเศส หรือคำแซะว่า มาครงลุคนี้เหมือนทอม โจนส์ หรือแปลได้ว่า คุณพี่ดูเพลย์บอยมากค่ะ
ในการหารือกับอีลอน มัสก์ หรือพูดซื่อๆเลยว่าจีบ Tesla มาตั้งโรงงานในฝรั่งเศสเมื่อ 15 พฤษภาคม 2023 มาครงกลับมาง้อเสื้อเชิ้ตขาวกับเนกไทเช่นเดิม
ประธานาธิบดียูเครนกับสงครามเสื้อยืด
ตั้งแต่สงครามยูเครน-รัสเซียปะทุ โวโลดีเมียร์ เซเลนสกี ประธานาธิบดียูเครนก็ไม่เคยปรากฏตัวในสูทอีกเลย ชาวโลกกลับมีภาพจำเซเลนสกี ชายผู้ใส่เสื้อยืดสีเขียวกากีเหมือนเสื้อตัวในของทหาร นั่นคือการส่งข้อความที่หนักแน่นยิ่งว่า เขาเป็นผู้นำที่เป็นหนึ่งเดียวกับประชาชนชาวยูเครนผู้กำลังต่อสู้ในสงคราม
แม้เมื่อประชุมซูมกับวุฒิสมาชิกและส.ส. ในสภาคองเกรสของอเมริกา เซเลนสกีก็ยังใส่เสื้อยืดสีกากีตัวเก่งเหมือนเคย โดยนักเศรษฐศาสตร์ชาวอเมริกัน ปีเตอร์ ชิฟฟ์ ทวีตแซะว่า “เข้าใจนะว่ากำลังลำบาก แต่ประธานาธิบดียูเครนไม่มีสูทเลยสักตัวเลยหรือ” ซึ่งบอกเป็นนัยว่าเซเลนสกีแต่งตัวผิดกาลเทศะ ไม่ให้เกียรติรัฐสภาอเมริกา แต่ประเด็นของเซเลนสกีคือ เขาเป็นตัวแทนของประชาชนของเขา และเพื่อจะเตือนโลกไม่ให้ชินชาว่ายูเครนกำลังทุกข์ยากในสงคราม เซเลนสกีจึงใส่ยูนิฟอร์มของคนในบ้าน แทนที่จะใส่ยูนิฟอร์มของคนที่อยู่นอกประตูบ้าน
เสื้อกันหนาวของปูติน
บุคคลสาธารณะไม่ได้แค่ใส่เสื้อผ้าอย่างที่ตัวเองชอบเมื่อต้องออกไปเจอสาธารณชน จะใส่เนกไทหรือไม่ใส่ จะพับแขนเสื้อหรือไม่ จะปลดกระดุมกี่เม็ด คอเสื้อจะเป็นแบบไหน ใส่แบรนด์เนมหรือไม่ ราคาเท่าไร หรือแม้แต่ใช้เนื้อผ้าอะไร ถูกนำมาตีความได้ทั้งสิ้น
ถ้ายังแคร์ประชาชนอยู่บ้าง ผู้นำหรือนักการเมืองจะหลีกเลี่ยงใส่เสื้อผ้าล่อเป้าเหล่านี้ แต่ถ้าห่างไกลจากการรับฟังเสียงประชาชนมากก็จะเป็นแบบผู้นำรัสเซีย ที่เมื่อเดือนมีนาคม 2022 ในวาระครบ 8 ปีที่รัสเซียผนวกไครเมีย ฝูงชนชาวรัสเซียกว่า 200,000 คนมารวมตัวกันในกรุงมอสโก ลาดิเมียร์ ปูติน ใช้โอกาสนี้อธิบายเหตุผลที่ต้องบุกยูเครน ขณะอยู่ในเสื้อกันหนาวบุนวมแบรนด์ Loro Piana ราคาประมาณ 14,000 ดอลลาร์สหรัฐ คลุมทับสเว็ตเตอร์คอเต่าผ้าแคชเมียร์ยี่ห้อ Kiton ราคาราวๆ 3,000 เหรียญ
อุตส่าห์หลบไปใส่ Quiet Luxury รวยแบบไม่ตะโกนแล้วนา
Words: Suphakdipa Poolsap
ข้อมูลจาก:
